Thanh trà Huế – loại quả trứ danh của vùng đất Thủy Biều, nổi tiếng với vị ngọt thanh tao, mọng nước. Từ lâu, thanh trà đã được chọn để dâng tiến vua Nguyễn và đến nay vẫn là đặc sản gắn liền với Huế, thu hút du khách qua Lễ hội Thanh trà hằng năm.

Nguồn gốc và hương vị đặc biệt của thanh trà Huế

Nhiều người cho rằng thanh trà có nguồn gốc từ giống bưởi đất Bắc. Khi được trồng ở Huế, nhờ sự hòa quyện của chất đất, nước sông Hương và khí hậu đặc trưng với hạn hán, bão lũ, mưa dầm, loại quả này đã mang một vị ngọt thanh không lẫn vào đâu.

Thanh trà ngon nhất vào khoảng đầu tháng 8 đến giữa tháng 9 dương lịch, khi quả đã chín đậm, mọng nước. Trong nhiều vùng trồng, nổi bật nhất là thanh trà Thủy Biều (TP. Huế) – nơi được xem là “khởi điểm” của những vườn thanh trà tiến vua, nổi tiếng ngon ngọt, đậm đà.

Thanh trà – đặc sản tiến vua dưới triều Nguyễn

Theo ghi chép lịch sử, dưới thời Nguyễn, hàng năm triều đình đều chọn những đặc sản tinh túy nhất của địa phương để dâng tiến vua. Thanh trà Thủy Biều là một trong số đó, được tuyển chọn kỹ lưỡng và cung tiến vào hoàng cung.

Đặc biệt, tại Huế vẫn còn tái hiện nghi lễ Cung tiến thanh trà trong khuôn khổ Lễ hội Thanh trà. Nghi lễ được tổ chức trang trọng tại cửa Ngọ Môn – Đại Nội Huế, nơi thị vệ thay mặt triều đình tiếp nhận lễ vật, sau đó dâng lên các miếu thờ như Thế Miếu, Triệu Miếu. Đây là cách người dân Huế giữ gìn và tôn vinh giá trị văn hóa, lịch sử gắn liền với loại quả đặc sản.

Trải nghiệm du lịch và ẩm thực cùng thanh trà Huế

Không chỉ đơn thuần là một loại quả đặc sản, thanh trà Huế còn trở thành điểm nhấn trong các hoạt động du lịch và ẩm thực của vùng đất cố đô. Hằng năm, vào tháng 9, Lễ hội Thanh trà được tổ chức tại Thủy Biều với nhiều hoạt động hấp dẫn: hội thi sản phẩm trái ngon, không gian trưng bày đặc sản Huế, hội thi chế biến món ngon từ trái thanh trà, cùng tour du lịch cộng đồng sinh thái và các trò chơi dân gian. Đặc biệt, từ quả thanh trà, người dân địa phương đã sáng tạo ra nhiều món ăn độc đáo như gỏi thanh trà mực khô, gỏi thanh trà tôm thịt hay gỏi thanh trà cá cơm khô, đem đến trải nghiệm khó quên cho thực khách.